చైనాకు రెండు ఎదురుదెబ్బలు… ఒకటి బ్రిటన్, రెండు కరోనా…

చైనా న్యూక్లియర్ పవర్ ప్లాంట్స్ ఇంగ్లాండ్ లో ! 2015 లో చైనా జెనెరల్ న్యూక్లియర్ [CGN] అనే చైనా ప్రభుత్వ రంగ సంస్థ ఇంగ్లాండ్ లో అణు విద్యుత్ ప్లాంట్లని నిర్మించడానికి గాను అప్పటి ఇంగ్లాండ్ ప్రధాని డేవిడ్ కామెరాన్ అంగీకారం తెలిపాడు. అయితే ఇంగ్లాండ్ లో నిర్మించబోయే అణు విద్యుత్ కేంద్రాల కోసం కావల్సిన పెట్టుబడులని చైనా, ఇంగ్లాండ్ దేశాలు భరిస్తాయి. ఒకసారి అణు విద్యుత్ కేంద్రం తన విద్యుత్ ని ఉత్పత్తి చేయడం ప్రారంభించగానే వచ్చే ఆదాయం నుండి చైనా తన పెట్టుబడులని వెనక్కి తీసుకుంటుంది…

**********************************************************

చైనా డిజైన్ చేసిన అణు రియాక్టర్ సాంకేతికంగా అనుమతులు ఇచ్చింది బ్రిటన్ అయితే ఫ్రాన్స్ సంస్థతో కలిసి నిర్మాణం చేపట్టాల్సిందిగా పట్టుపట్టింది బ్రిటన్. చైనా అంగీకరించింది. 2016 లో హింక్లే [Hinkley ]అణు విద్యుత్ కర్మాగారానికి కావాల్సిన డిజైన్ తో పాటు అన్ని అనుమతులు ఇచ్చింది బ్రిటన్… ఫ్రాన్స్, చైనా కంసార్టియం పని మొదలుపెట్టింది.

అప్పటి నుండి ఒక అడుగు ముందుకు పడితే రెండడుగులు వెనక్కి పడడం మొదలయ్యింది. కోవిడ్ అవుట్ బ్రేక్ తో 2020 లో పనులు ఆగిపోయాయి. 2021 లో మళ్ళీ మొదలుపెట్టాలని చూసినా అప్పటికే అమెరికా వాణిజ్య యుద్ధం మొదలయ్యింది చైనాతో… దాంతో బ్రిటన్ కూడా చైనా నుండి దూరంగా ఉండడం మొదలుపెట్టింది. మొదట హువావే కి [Huawei Technologies Co] సంబంధించి 5 G టెలీకమ్యూనికేషన్స్ ని బ్రిటన్ నుండి బహిష్కరించింది గూఢచర్యం చేస్తున్నది అంటూ… అసలు న్యూక్లియర్ పవర్ ప్లాంట్ నిర్మాణ రంగం నుండి కూడా తొలగించాలి అనే భావనతో ఎప్పటికప్పుడు జాప్యం చేస్తూ వచ్చింది బ్రిటన్… విసుగు చెందిన చైనా తనే అణు విద్యుత్ కర్మాగార పనుల నుండి వైదొలుగుతున్నట్లు ప్రకటించింది. ఇప్పటి వరకు పెట్టిన పెట్టుబడులని దశలవారీగా తిరిగి తీసుకుంటాము అని చైనా ప్రకటించింది.

దీనివల్ల ఎవరికి నష్టం ?

ఇటు చైనాకి అటు బ్రిటన్‌కి రెండు దేశాలకీ నష్టమే ! చైనాకి చెందిన ఇన్ఫ్రా సంస్థలు చాలా వరకు ప్రభుత్వ అధీనంలో ఉన్నవే! ఈ సంస్థలకి ఎప్పుడూ ఏదో ఒక పని ఉండాలి, లేకపోతే ఉద్యోగులని కూర్చోపెట్టి జీతాలు ఇవ్వాల్సి ఉంటుంది. అలాగే 2012 లో అణు విద్యుత్ కేంద్రాలని నిర్మించాలి అనుకొని మొదలుపెట్టినా 2022 లో కూడా ఇంకా ప్రాధమిక స్థాయిలోనే ఉన్నాయి అణు విద్యుత్ కేంద్రాలు. ఇప్పుడు మళ్ళీ కొత్తగా ఎవరికన్నా అప్పగించాలి అంటే అదొక రెండేళ్ళు పడుతుంది. కాంట్రాక్ట్ నియమ నిబంధలని రూపొందించుకోవడానికి. 2030 ల నాటికన్నా పూర్తవుతాయో లేదో తెలీని అనిశ్చిత పరిస్థితి… కొత్తగా ప్రధాని పదవి చేపట్టిన ఋషి శునక్ కి ఇది సవాల్ !

ఎట్టి పరిస్థితులలోనూ విదేశాలలో పనిచేస్తున్న తన ప్రాజెక్టుల నుండి వైదొలగడానికి ఇష్టపడని చైనా కేవలం ఋషి శునక్ ని ఇబ్బందులలోకి నెట్టడానికే చైనా బ్రిటన్ అణు విద్యుత్ ప్రాజెక్టుల నుండి వైదొలిగిపోయింది అని విశ్లేషకుల అనుమానాలు.

********************************************************

బ్రిటన్ నుండి సెమీ కండక్టర్ ఫాక్టరీ ని కొనాలని చూసిన చైనాకి ఎదురుదెబ్బ తగిలింది ! బ్రిటన్లోని అతి పెద్ద సెమీ కండక్టర్ ఫ్యాబ్ అయిన ‘న్యూ పోర్ట్ వెఫర్ ఫ్యాబ్ ‘[Newport Wafer Fab] న్యూ సౌత్ వేల్స్ లో ఉంది. ఈ సంస్థ నెలకి 36,000 సెమీ కండక్టర్ వెఫర్స్ ని తయారు చేస్తుంది. ఈ సెమీ కండక్టర్ వెఫర్స్ ని చిప్ తయారీలో ఉపయోగిస్తారు. బ్రిటన్ నుండి ఈ వేఫర్స్ తైవాన్, కొరియా, ఇండోనేషియా, మలేషియా, చైనా దేశాలకి ఎగుమతి అవుతాయి.

2021 లో డచ్ [నెదర్లాండ్స్ ] కంపెనీ అయిన వింగ్ టెక్ టెక్నాలజీ [Wingtech Technology] న్యూ పోర్ట్ వేఫర్ ఫ్యాబ్ ని టేక్ ఓవర్ చేసింది. ఈ ఒప్పందం విలువ  63 మిలియన్ల పౌండ్స్ [($75 million)]. అయితే నేరుగా వింగ్ టేక్ టెక్నాలజీ ఈ టేక్ ఓవర్ లో పాల్గొనకుండా తన సబ్సిడరీ అయిన నెక్స్పెరియ హోల్డింగ్స్ NV [Nexperia Holding NV] తో కొనిపించింది.

ఇది జరిగింది 2021 లో. అయితే ఈ నెక్స్పెరియా హోల్డింగ్స్ NV లో చైనా ప్రభుత్వానికి 80% వాటా ఉంది అంటే పరోక్షంగా బ్రిటన్ కంపెనీ అయిన న్యూ పోర్ట్ వేఫర్ ఫ్యాబ్ చైనా అధీనంలోకి వెళ్ళినట్లయింది. ఈ టేక్ ఓవర్ ని అడ్డుకునేందుకు బ్రిటన్ ప్రభుత్వం 2022 జనవరి నెలలో ఒక కొత్త జాతీయ భద్రతా చట్టాన్ని అమలులోకి తెచ్చింది. బ్రిటన్ జాతీయ భద్రతకి ముప్పు ఉంది అని భావిస్తే ఎలాంటి ఒప్పందాలని అయినా రద్దు చేసే అధికారాన్ని బ్రిటన్ ప్రభుత్వానికి ఇస్తున్నది ఈ కొత్త చట్టం.

కొత్త జాతీయ భద్రతా చట్టాన్ని ఉపయోగిస్తూ బ్రిటన్ చైనా ప్రభుత్వ రంగ సంస్థ అయిన వింగ్ టేక్ టెక్నాలజీ టేక్ ఓవర్ చేసిన బ్రిటన్ న్యూ పోర్ట్ వేఫర్ ఫ్యాబ్ ఒప్పందాన్ని రద్దు చేసింది, అంటే చైనా తన వాటాని ఎవరికో ఒకరికి అమ్మేసి బ్రిటన్ నుండి వెళ్లిపోవాలి అన్నమాట ! ఆల్రెడీ ఒప్పందం అయిపోయి టేక్ ఓవర్ అయిన కంపెనీని వదిలేసి వెళ్ళిపోవడం చైనాకి అతి పెద్ద దెబ్బ. బ్రిటన్ లో తయారయ్యే సిలికాన్ వేఫర్ లని చైనా తన దేశానికి తరలించి ఎలెక్ట్రానిక్ చిప్స్ తయారు చేసి విదేశాలకి ఎగుమతి చేస్తున్నది.

ప్రధానంగా ఆటో మొబైల్ పరిశ్రమలో వీటిని ఉపయోగిస్తారు. ఈ ఒప్పందమే కాదు మరో రెండు సెమీ కండక్టర్ చిప్ ఫ్యాబ్ ల టేక్ ఓవర్ ని కూడా రద్దు చేసింది బ్రిటన్. మొత్తం మూడు కంపెనీల టేక్ ఓవర్లని రద్దు చేసింది బ్రిటన్. ఈ మూడు కూడా చైనా టేక్ ఓవర్ చేసినవే ! అయితే చైనా అంతర్జాతీయ న్యాయస్థానంలో బ్రిటన్ నిర్ణయాన్ని సవాలు చేస్తాను అంటున్నది. కదా ? మరి ఇదే అంతర్జాతీయ న్యాయస్థానం దక్షిణ చైనా సముద్రంలో చైనా కట్టిన సైనిక స్థావరాలు అక్రమం అని తీర్పు ఇచ్చినప్పుడు సదరు తీర్పుని లెక్క చేయకుండా ఇంకా కొత్తగా స్థావరాలు కడుతూనే ఉన్నది ! ఇప్పుడు తనకి సెగ తగిలేసరికి అదే అంతర్జాతీయ న్యాయస్థానం కావాలి అన్నమాట !

*********************************************************

చైనా అధ్యక్షుడి జీరో కోవిడ్ పాలసీ ఎదురు తన్నుతున్నది! ప్రపంచంలోని అన్ని దేశాలలో స్వేచ్ఛగా ప్రజలు తిరుగుతున్నారు కానీ గత మూడేళ్లుగా ఎప్పుడూ ఏదో ఒక నగరంలో కోవిడ్ లాక్ డౌన్ పెడుతూనే వస్తున్నది చైనా. గత నెల రోజులుగా చైనా రాజధాని బీజింగ్ డిస్ట్రిక్ట్ లో కఠిన లాక్ డౌన్ ని అమలు చేస్తున్నది చైనా! ఒక్క బీజింగ్ మాత్రమే కాదు షాంఘై లో కూడా కఠినమయిన నిబంధనలని అమలు చేస్తున్నది చైనా!

రోజుకి 40 వేల కోవిడ్ కేసులు నమోదు అవుతున్నాయి ఈ రోజు వరకు ! ప్రజలు రోడ్ల మీదకి వచ్చి నిరసన ప్రదర్శనలు చేస్తున్నారు ఇంకా ఎన్నాళ్ళు ఈ కష్టాలు అంటూ ! చాలా ఫ్యాక్టరీలు మూత పడ్డాయి లాక్ డౌన్ ల వలన. కార్మికులకి జీతాలు లేవు.

ఫాక్స్ కాన్ [ఐ ఫోన్ తయారీ సంస్థ ] అయితే పశ్చిమ దేశాలతో పాటు ప్రపంచం మొత్తానికి క్రిస్మస్ కోసం తన అధునాతన ఐఫోన్ల ని అమ్మాలని చూసింది. గత నెల రోజులుగా కోవిడ్ లాక్ డౌన్ వలన తన ఫాక్టరీలో ఉన్న కార్మికులతో తలుపులు మూసేసి మరీ ఉత్పత్తి చేస్తున్నది. బయటి వాళ్ళు లోపలకి రావడానికి లేదు, లోపలి వాళ్ళు బయటకి రావడానికి వీలు లేదు. మూడు షిఫ్ట్ లు పని చేయాల్సిన కార్మికులు ఒక్క బాచ్ తోనే… అదే లాక్ డౌన్ విధించిన సమయంలో ఫాక్టరీలో ఎవరు ఉన్నారో వాళ్ళతోనే పనులు చేయించుకుంటున్నది… కానీ అనుకున్నట్లుగా ఐ ఫోన్లు ఫాక్టరీ నుండి ఉత్పత్తి అవడం లేదు. ఇది ఆపిల్ సంస్థకి అతి పెద్ద దెబ్బ. క్రిస్మస్ అమ్మకాల డిమాండ్ కి తగ్గట్లుగా తమ ఫోన్లు తయారు కావడం లేదని విచారం వ్యక్తం చేసింది ఫాక్స్ కాన్ సంస్థ !

మరో వైపు లాక్ డౌన్ ని కూడా లెక్క చేయకుండా ఫాక్స్ కాన్ లో పనిచేస్తున్న ఉద్యోగులు తమని పనిలోకి తీసుకోవాలని ఫాక్స్ కాన్ ఫాక్టరీ ముందు ఆందోళనలకి దిగుతున్నారు, పైగా ఫాక్స్ కాన్ సెక్యూరిటీ సిబ్బందితో ఘర్షణకి దిగుతున్నారు, కానీ కోవిడ్ నిబంధనలని ఉల్లంఘించి తాము ఉద్యోగులని ఫాక్టరీలోకి అనుమతించలేమని ఫాక్స్ కాన్ యాజమాన్యం ఒక ప్రకటనలో తెలియచేసింది. ఒక వేళ తమ రెగ్యులర్ ఉద్యోగులని పనిలోకి తీసుకుంటే లోపల ఉన్నవాళ్ళకి కోవిడ్ సోకితే అసలుకే ఫాక్టరీ ని తాత్కాలికంగా మూసివేయాల్సి వస్తుంది అని ఫాక్స్ కాన్ తెలిపింది !

ఇప్పటివరకు, అంటే గత నెల రోజులలో 3,07,802 కోవిడ్ కేసులు నమోదు అయ్యాయి చైనాలో. ఈ సంఖ్య రోజు రోజుకీ పెరుగుతూనే ఉన్నది కానీ తగ్గడం లేదు. చైనాలోని పెద్ద పెద్ద నగరాలలో యాంటీ లాక్ డౌన్ ప్రదర్శనలకి దిగుతున్నారు ప్రజలు. కొన్ని చోట్ల ప్రదర్శనలు హింసాత్మకంగా మారాయి కానీ ఖచ్ఛితమయిన సమాచారం బయటికి రాకుండా సెన్సార్ చేస్తున్నది చైనా ప్రభుత్వం.

ప్రపంచంలోనే అతి పెద్ద ఓడ రేవు అయిన షాంఘై పోర్ట్ లో ఇతర దేశాలకి వెళ్లాల్సిన కంటైనర్లు గత నెల రోజులుగా నిలిచిపోయాయి ! గ్లోబల్ సప్లై చెయిన్ మళ్ళీ ఆగిపోయింది అంటే వేటి వేటికి మళ్ళీ కొరత ఏర్పడుతుందో కొద్ది రోజుల్లో తెలిసిపోతుంది ! చైనా నుండి ఖతార్ కి ఫుట్బాల్ ప్రపంచ కప్ పోటీలకి వెళ్ళిన వాళ్ళ వలన ఖతార్ లో కూడా కోవిడ్ వ్యాప్తి చెందవచ్చు అనే భయాందోళనలు ఇప్పటికే మొదలయ్యాయి. ఖతార్ దేశం నుండి తిరిగి తమ తమ స్వదేశాలకి వెళ్ళి ఆయా దేశాల పౌరులతో మళ్ళీ కోవిడ్ విజృంభించవచ్చు ప్రపంచ వ్యాప్తంగా! గత నెల రోజులుగా చైనా లో కోవిడ్ కేసులు పెరుగుతున్న నేపధ్యంలో ఖతార్ దేశం చైనా యాత్రికులని తమ దేశంలోకి రాకుండా అడ్డుకుంటే బాగుండేది కానీ ఆ పని చేయలేదు… ! ఇది మళ్లీ కరోనా వ్యాప్తికి దారితీయబోతున్నదా..?!